गरोदरपणात मिळणार ५०००/- रु. सरकारी मदत : पंतप्रधान मातृ वंदना योजना
दारिद्र्यरेषेखालील व दारिद्र्यरेषेवरील अनेक गर्भवती महिलांना गरोदरपणाच्या टप्प्यापर्यंत अधिक क्षमता नसतानाही मजुरीसाठी, पोटापाण्यासाठी काम करावे लागते. अशा गर्भवती महिला माता कुपोषित राहून त्यांच्या बालकांचे संगोपन व्यवस्थित पणे करू शकतो, त्यामुळे माता व तिच्या बालकाचे आरोग्यमान सुधारण्यासाठी त्यांना सकस आहार मिळावा यादृष्टीने सरकारने पंतप्रधान मातृ वंदना योजना नावाची एक उपयोगी योजना सुरू केली आहे.
माता व नवजात बालक मृत्यु दरात घट होऊन ती नियंत्रित राहावी या हेतूने केंद्र शासनाच्या महिला व बालविकास मंत्रालयाने पंतप्रधान मातृ योजना संपूर्ण देशात लागू केली आहे. तसेच महाराष्ट्र राज्याने 21 नोव्हेंबर 2017 च्या मंत्रिमंडळ बैठकीत पंतप्रधान मातृ वंदना योजना लागू करण्यासाठी मान्यता दिली होती. आज आपण आपल्या या पोस्टमध्ये जाणून घेणार आहोत पंतप्रधान मातृ वंदना योजना विषयी अधिक माहिती.
मातृवंदना योजनेची वैशिष्ट्ये खालील प्रमाणे :
👉मातृवंदना योजनेची सुरुवात राज्यांमध्ये 8 डिसेंबर 2017 पासून झाली आहे, केंद्र व राज्य सरकारच्या सहभागाने आपल्या राज्याच्या राज्य आरोग्य विभागामार्फत ही योजना लागू करण्यात येते. यामध्ये केंद्र शासनाचा 60 टक्के व राज्य शासनाचा 40 टक्के सहभाग असणार आहे.
👉केंद्र शासनाने नेमून दिलेल्या मार्गदर्शक सूचनाचा निकष कार्यपद्धती व विकसित केलेल्या संगणक प्रणालीद्वारे आयुक्त राज्य आरोग्य सेवा अधिकारी तसेच अभियान संचालक राष्ट्रीय आरोग्य अभियान आयुक्त मुंबई यांच्यामार्फत पंतप्रधान मातृ योजना लागू केली जाते, तसेच यासाठी राज्यस्तरीय समन्वयक अधिकारी सुद्धा नेमला जातो.
👉राज्यात 1 जानेवारी 2017 नंतर कुटुंबातील पहिल्या अपत्यासाठी गरोदर असणाऱ्या सर्व पात्र गर्भवती महिला या योजनेसाठी पात्र असतील.
👉ही योजना एक वेळा आर्थिक लाभाची असून पहिल्या अपत्यापुरतीच मर्यादित आहे, या योजनेचा लाभ फक्त एकदाच घेता येईल.
👉आरोग्य विषयक कारणांमुळे नैसर्गिक गर्भपात झाल्यास किंवा मृत बालक जन्मल्यास त्या टप्प्यापुरताच पुरताच लाभ मिळेल.
👉या योजनेत दारिद्रय रेषेखालील आणि दारिद्र्यरेषेवरील लाभार्थ्यांचा समावेश असला तरीही वेतनासह मातृत्व रजा मिळणाऱ्या या नोकरदार महिलांना या योजनेचा लाभ घेता येणार नाही.
या योजनेचा लाभ कसा घ्याल ??
👉पात्र लाभार्थी महिलांना या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी शासनाने अधिसूचित केलेल्या सरकारी संस्थेमध्ये नोंदणी करावी लागणार आहे.
👉या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी महिला व तिच्या पतीचे संमतीपत्र, दोघांचे आधार कार्ड आणि लाभार्थी महिलेचे आधार संलग्नित बँक खाते किंवा पोस्ट बँक सेविंग खाते तसेच तिच्या पतीचा व तिचा मोबाईल नंबर असणे.
👉लाभाची रक्कम लाभार्थी महिलेच्या आधार संलग्न बँक खात्यात किंवा पोस्ट ऑफिस मधील खात्यात एकूण रुपये ५००० रुपयांची रक्कम तीन हप्त्यांमध्ये जमा केली जाणार आहे.
👉पहिला हप्ता रुपये १००० हा मासिक पाळीच्या शेवटच्या तारखेपासून १५० दिवसात गर्भधारणा नोंदणी केल्यानंतर लाभार्थी महिलेच्या खात्यात जमा केला जाईल
👉दुसरा हप्ता २००० रुपये हा किमान एकदा प्रसवपूर्व तपासणी केल्यास गर्भधारणेचे ६ महिने पूर्ण झाल्यानंतर लाभार्थी महिलेच्या खात्यात जमा केल्या जाईल.
👉तिसरा हप्ता रुपये २००० हा प्रसूतीनंतर झालेल्या अपत्याची जन्मनोंदणी, बालकाचे प्राथमिक लसीकरण एक मात्रा BCG, OPV, हेपिटाईट्स-बी अथवा समतुल्य लसीकरण पूर्ण झाल्यावर लाभार्थी महिन्याच्या खात्यावर जमा केले जाईल.
मातृ वंदना योजनेचा लाभ घेण्यासाठी संपर्क कोणाशी कराल :
या योजनेचा लाभ मिळविण्यासाठी राज्य आणि केंद्र सरकारने ग्रामीण क्षेत्र, नगरपालिका क्षेत्र तसेच महानगरपालिका क्षेत्र यांसाठी वेगवेगळे कार्यक्षेत्र नेमले आहे.
ग्रामीण क्षेत्र या योजनेच्या पात्र लाभार्थींना विनाशुल्क विहित नमुना प्रपत्र-१अ अर्ज देऊन त्यानंतर तो अर्ज लिखित नमुना आणि आवश्यक कागदपत्रासह प्राथमिक आरोग्य केंद्रामार्फत तालुका समन्वयक अधिकाऱ्यांकडे सुपूर्द केला जाईल, हा अर्ज कोणत्याही त्रुटी शिवाय भरण्याची पूर्ण जबाबदारी संबंधित कार्यालयाची राहील. प्राथमिक आरोग्य केंद्राचे वैद्यकीय अधिकारी अर्जातील माहिती तपासून तालुका समन्वयक अधिकाऱ्यांमार्फत लाभार्थी महिलेच्या अर्जाची माहिती तपासली जाईल आणि राज्यस्तरावरून संगणक प्रणालीद्वारे या योजनेचा थेट लाभ लाभार्थीच्या खात्यात जमा करण्यात येईल.
नगरपालिका क्षेत्र पात्र लाभार्थींना विनाशुल्क विहित नमुना प्रपत्र-१अ अर्ज देऊन परिपूर्ण अर्ज स्वीकारला जाईल, हा अर्ज वैद्यकीय अधिकाऱ्यांमार्फत मुख्याधिकार्‍याकडे पाठवण्यात येईल मुख्याधिकारी विहित संकेतस्थळावर लाभार्थी महिलेच्या अर्जांची माहिती भरतील.
महापालिका क्षेत्र मुंबई तसेच इतर महानगरपालिका क्षेत्रामध्ये लाभार्थी महिलेला विनाशुल्क विहित नमुना प्रपत्र-१अ हा अर्ज देऊन परिपूर्ण अर्ज स्वीकारला जाईल आणि त्यानंतर हा वैद्यकीय अधिकाऱ्यांमार्फत महानगरपालिकेने निर्धारित केलेल्या वैद्यकीय समन्वयक अधिकाऱ्याकडे पाठवण्यात येईल.
मातृवंदना योजनेच्या लाभ घेण्यासाठी लागणारी आवश्यक कागदपत्रे
👉लाभार्थींचे आणि पतीचे आधार कार्ड
👉लाभार्थींचे आधार संलग्नित बँक अकाउंट नंबर
👉दुसऱ्या टप्प्याच्या लाभासाठी माता व बाल संरक्षण प्रमाणपत्र, किमान एक प्रसूतिपूर्व तपासणी आणि सदरील नोंदी.
👉लाभाच्या तिसऱ्या टप्प्यासाठी प्रपत्र-१क जन्म नोंदणी प्रमाणपत्र बाळाच्या लसीकरणाचा पहिला खुराक दिल्याची नोंद असलेले संरक्षक प्रमाणपत्र.
👉योजनेच्या नोंदी बाबतच्या माहिती मध्ये पत्ता, भ्रमणध्वनी क्रमांक, बँक खाते क्रमांक, नावांमध्ये बदल आणि आधार कार्ड क्रमांक एवढी सगळी माहिती नमूद केलेले प्रपत्र-३ ही जमा करावे लागेल.
👉सदरची प्रपत्रे अंगणवाडी सेविका एएनएम तसेच आरोग्य संस्थेमध्ये विनाशुल्क प्राप्त होतील. लाभार्थी कडे आधार कार्ड/बँक खाते/पोस्ट खाते नसल्यास सदर कार्ड व खाते काढण्यासाठी अंगणवाडीसेविका व एएनएम मदत करतील.
0 Comments